Gemini

Start
Partners Gemini, NIOZ, Waterproof, Waardenburg Ecology, Wageningen Marine Research
Bezoek de Toolbox
Wat De Rijke Noordzee doet

Kan een verdwenen oesterbank terugkeren?

In windpark Gemini is een oesterbank van vijf hectare – ongeveer zeven voetbalvelden – aangelegd, met schelpmateriaal en oesters. We onderzoeken de groei, overleving, voortplanting en vestiging van de oesters. Met innovatieve onderzoeksmethoden ontdekken we onder welke omstandigheden oesters het beste gedijen, en of ze op hun plek blijven of zich verplaatsen binnen het windpark.

De samenwerking

Partners op deze locatie

Elke partner levert een belangrijke bijdrage aan het herstel van de onderwaternatuur. Dankzij windpark Gemini konden we op deze locatie aan de slag. Het NIOZ ontwikkelde frames en systemen met sensoren, Waterproof zorgde voor de stabiliteit ervan. Waardenburg Ecology deed ROV-monitoring en hield zich bezig met de uitgezette oesters. Wageningen Marine Research leidde de analyse van de oesterontwikkeling, bepaalde het moment van monitoring en onderzocht de vestiging van jonge oesters.

Dit project is gefinancierd door TKI Agrifood en TKI Wind op Zee.

Het onderzoek

Windpark Gemini ligt net boven de Waddeneilanden, wat naar verwachting een stabielere ondergrond biedt voor rifontwikkeling dan windparken verder naar het zuiden langs de Nederlandse kust. Om dit te testen, gebruikten onderzoekers losse oesters en substraat (schelpmateriaal en BESE-paste) in plaats van oestertafels of broedstructuren. Met als doel om natuurlijke rifvorming te stimuleren en te zien hoe goed oesters zich hier kunnen vestigen.

Gemini Infographic

Klik om te vergroten

Monitoring en analyse

Tijdens de monitoring keken we naar omgevingsfactoren, overleving van oesters, bodemdynamiek, verplaatsing van sediment en vestiging. Onderzoekers gebruikten video-opnames met ROV’s en dropcams, watermonsters voor eDNA-analyse en er werden larventellingen gedaan. Innovatieve technieken zoals een speciaal meetframe gaven inzicht in de omstandigheden en de vestiging van oesters. Ook volgden we het gedrag van oesters om beweging en rifontwikkeling in kaart te brengen.

De rol van De Rijke Noordzee

Als coördinerende partner brengt De Rijke Noordzee experts uit wetenschap en bedrijfsleven samen in het Gemini-project. Door een oesterbank aan te leggen en te monitoren, verzamelen we waardevolle kennis over de ontwikkeling en dynamiek van riffen. Deze inzichten helpen om de aanpak voor toekomstig rifherstel verder te verbeteren.

Over de locatie

Gemini Windpark ligt boven de Waddeneilanden, aan de rand van voormalige oestergronden. De 150 windturbines leveren stroom aan 1,5 miljoen mensen, oftewel 785.000 huishoudens per jaar. Door de bodemdynamiek en de zandige ondergrond zijn de omstandigheden hier gunstig voor oesters. Dat maakt Gemini Windpark een ideale plek voor dit onderzoek.

Bezoek de Toolbox

Resultaten

De resultaten van het project worden nog verzameld. Na het eerste jaar van uitzetting in 2021 bleek dat het moeilijk was om nauwkeurige metingen te verrichten. Daar pasten we onze monitoringstechnieken op aan en in 2023 hadden we beter zicht op de oesters in het uitzetgebied. Een deel leefde, een deel was door golven en stromen verplaatst of lag onder het zand. E-DNA-analyses toonden aan dat er in 2021 negentien soorten werden gevonden, en in 2023 eenentwintig – met slechts kleine verschillen in samenstelling. Verder analyse van de resultaten moet uitwijzen wat de invloed van deze bodemcondities is op de overlevingskans van de volwassen en jonge oesters die zijn uitgezet, en of er een zelfstandig rif kan ontstaan dat ander zeeleven aantrekt.

Bekijk meer resultaten

Gerelateerd nieuws

De Rijke Noordzee

Succesvolle pilot met autonoom onderwatervoertuig in Gemini Windpark

Lobster Robotics heeft samen met The Rich North Sea met succes een pilotproject in Gemini Windpark afgerond. Het doel was om innovatieve nieuwe monitoringmethoden voor natuurverbeterende oplossingen te testen. De pilot toont aan dat de kosten van schepen kunnen worden verlaagd door gebruik te maken van een autonoom onderwatervoertuig (AUV).
Hoge-resolutiekaarten van de zeebodem

Lees meer
De Rijke Noordzee

Duik in Natuurversterking: De Rijke Noordzee Toolbox is er!

Fantastisch nieuws: de Toolbox van De Rijke Noordzee is gelanceerd. Voor het eerst is er een platform waar alle kennis en inspiratie over natuurversterking in offshore windparken samenkomt. De Toolbox is gewijd aan het versnellen van natuurversterking onder water, voor een gezonde en gedeelde zee. Door inzichten te bundelen en met elkaar te delen, werken we aan een diepgaand positief effect op maritieme ecosystemen, te beginnen met de Noordzee. Of je nu een marien bioloog, projectmanager, milieuactivist bent of gewoon nieuwsgierig naar natuurinclusief ontwerp: de Toolbox zit boordevol kennis, tips en inspiratie.

Lees meer
Natuurontwikkeling

Verloren oesterrif wordt in ere hersteld

Zo’n 200 jaar geleden was 20% van de Nederlandse Noordzee nog bezaaid met grote oesterbanken. Nu zijn er nauwelijks meer wilde oesterbanken te vinden in de Noordzee. Onderzoekers van De Rijke Noordzee en Gemini Windpark gaan daarom deze winter aan de slag met het herstel van één van de grootste oestergronden, die de Noordzee ooit rijk was. In het windpark Gemini, ten noorden van Schiermonnikoog, hebben zij de eerste stappen gezet voor de wederopbouw van een oesterrif van maar liefst acht voetbalvelden groot.

Lees meer